دی آمونیوم فسفات

دی آمونیوم فسفات (DAP) ترکیبی شیمیایی است که در کشاورزی مدرن و صنایع گوناگون، نقشی حیاتی ایفا می‌کند. این ماده که اغلب به عنوان یک کود شیمیایی شناخته می‌شود. به دلیل توانایی تامین هم‌زمان دو عنصر ضروری، یعنی نیتروژن و فسفر، برای رشد و نمو گیاهان، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، قصد داریم تا به بررسی جامع این محصول بپردازیم و جنبه‌های مختلف آن، از جمله تعریف، انواع، ویژگی‌ها، کاربردها، مزایا، روش مصرف، قیمت و نحوه خرید آن را مورد ارزیابی قرار دهیم.

دی آمونیوم فسفات چیست؟

دی آمونیوم فسفات، که غالباً با نام اختصاری DAP شناخته می‌شود، یک ترکیب معدنی است که از واکنش شیمیایی بین آمونیاک (NH₃) و اسید فسفریک (H₃PO₄) به دست می‌آید. فرمول شیمیایی این ترکیب (NH₄)₂HPO₄ است.
یکی از ویژگی‌های برجسته DAP، حلالیت بالای آن در آب است که این امر موجب می‌شود تا به راحتی توسط گیاهان جذب شده و نیازهای تغذیه‌ای آن‌ها را به سرعت تأمین کند.

این کود، معمولاً به شکل گرانول‌های جامد سفید یا مایل به خاکستری در بازار عرضه می‌شود. DAP به عنوان یک کود فسفاته با درصد ازت بالا، در بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقش بسزایی در تولید محصولات کشاورزی ایفا می‌کند.
استفاده از این کود، به کشاورزان کمک می‌کند تا عملکرد محصولات خود را بهبود بخشیده و به تولید محصولاتی با کیفیت بالاتر دست یابند. همچنین، این نوع کود به عنوان یک منبع غنی از فسفر، در خاک‌هایی که با کمبود این عنصر مواجه هستند، بسیار مفید است.

انواع دی آمونیوم فسفات

اگر چه دی آمونیوم فسفات بیشتر به شکل گرانوله و جامد در دسترس است، اما می‌توان آن را بر اساس معیارهای مختلفی دسته‌بندی کرد. این دسته‌بندی‌ها می‌توانند به کشاورزان در انتخاب مناسب‌ترین نوع کود برای نیازهای خاص خود کمک شایانی کنند. به طور کلی دسته بندی دی آمونیوم فسفات به شرح زیر است که عبارتند از:

• بر اساس تولید کننده:

دی آمونیوم فسفات رازی، دی آمونیوم فسفات چینی و سایر تولیدکنندگان از جمله دسته بندی‌های این کود هستند. انتخاب DAP از یک تولیدکننده معتبر، تضمین‌کننده کیفیت و کارایی محصول خواهد بود. در واقع، انتخاب یک تولیدکننده معتبر می‌تواند به معنای اطمینان از خلوص محصول، رعایت استانداردهای تولید و در نتیجه، کسب نتایج مطلوب در کشاورزی باشد.
• بر اساس اندازه گرانول:

گرانول درشت و گرانول ریز دسته بندی دیگری این نوع کود است. اندازه گرانول‌ها می‌تواند بر نحوه پخش و جذب کود توسط گیاهان تاثیرگذار باشد. گرانول‌های درشت معمولاً برای پخش مکانیزه در مزارع بزرگ مناسب هستند، در حالی که گرانول‌های ریز برای استفاده در مزارع کوچک و باغات مناسب‌تر هستند.
• دی آمونیوم فسفات مایع:

نوع مایع این کود  فسفات برای سیستم‌های آبیاری قطره‌ای در دسترس است. این نوع DAP، به دلیل سهولت در استفاده و قابلیت جذب سریع توسط گیاهان، به ویژه در سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از DAP مایع می‌تواند به توزیع یکنواخت مواد مغذی در خاک کمک فراوانی کرده و از هدر رفت کود به طور چشمگیری جلوگیری کند.

دی آمونیوم فسفات رازی

شرکت پتروشیمی رازی، به عنوان یکی از پیشگامان صنعت پتروشیمی در ایران، نقش مهمی در تولید و عرضه کودهای شیمیایی از جمله دی آمونیوم فسفات ایفا می‌کند. این شرکت با بهره‌گیری از دانش فنی روز و استفاده از تجهیزات پیشرفته، توانسته است محصولی با کیفیت و مطابق با استانداردهای بین‌المللی تولید و به بازار عرضه کند.
DAP تولیدی این شرکت، با استفاده از فناوری‌های روز دنیا و رعایت استانداردهای بین‌المللی، تولید شده و از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است. پتروشیمی رازی با ارائه DAP با کیفیت، به تأمین نیازهای کشاورزان داخلی کمک کرده و نقش مهمی در افزایش بهره‌وری تولیدات کشاورزی ایفا می‌کند.
البته ناگفته نماند که استفاده از دی آمونیوم فسفات رازی، به کشاورزان اطمینان می‌دهد که از یک محصول با کیفیت و موثر برای بهبود رشد و عملکرد محصولات خود استفاده می‌کنند.

دی آمونیوم فسفات چینی

چین به عنوان بزرگترین تولید کننده و صادر کننده دی آمونیوم فسفات در جهان، سهم قابل توجهی از بازار جهانی این محصول را در اختیار دارد. این کشور با داشتن منابع غنی از مواد اولیه و استفاده از فناوری‌های پیشرفته، توانسته است حجم قابل توجهی از DAP را با قیمت رقابتی تولید و به بازارهای جهانی عرضه کند.
دی آمونیوم فسفات تولید شده در چین، به دلیل قیمت رقابتی و حجم بالای تولید، در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، لازم است در هنگام خرید DAP چینی، به کیفیت و استانداردهای محصول توجه ویژه‌ای شود تا از کارایی و اثربخشی آن مطمئن گردید.
بررسی دقیق مشخصات فنی محصول، دریافت گواهی‌نامه‌های معتبر و انجام آزمایش‌های کیفی، نیز می‌تواند به کشاورزان در انتخاب DAP چینی با کیفیت کمک بسیار زیادی کند.

دی آمونیوم فسفات مایع

دی آمونیوم فسفات مایع، یک فرم خاص از این کود است که به صورت محلول در آب تولید می‌شود. این نوع DAP، به دلیل سهولت در استفاده و قابلیت جذب سریع توسط گیاهان، در برخی از سیستم‌های آبیاری و تغذیه گیاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استفاده از DAP مایع، به ویژه در سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، می‌تواند به طور موثر مواد مغذی را به ریشه گیاهان رسانده و از هدر رفت کود جلوگیری کند. این روش، علاوه بر کاهش مصرف کود، می‌تواند به بهبود کارایی مصرف آب نیز کمک کند.
همچنین، DAP مایع می‌تواند به عنوان یک کود برگی نیز مورد استفاده قرار گیرد. که در این صورت، مواد مغذی به طور مستقیم از طریق برگ‌ها جذب می‌شوند.

دی آمونیوم فسفات خوراکی

لازم به ذکر است که اگر چه این ترکیب در پرورش گیاهان و در برخی صنایع بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد .ولی در صنایعی مانند صنایع غذایی و دارویی به عنوان افزودنی استفاده می‌شود که مورد تایید نیست. لازم به ذکر است که از این محصول شیمیایی که باعث تخمیر مواد غذایی و نیز تنظیم PH می‌شود بیشتر به عنوان بهبود دهنده پخت نان استفاده می‌گردد. همچنین DAP در صنایع قند و شکر به منظور تصفیه مواد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ویژگی دی آمونیوم فسفات

دی آمونیاک فسفات دارای ویژگی‌ها و خصوصیات منحصر به فردی است که عبارتند از:

• حاوی نیتروژن و فسفر:

DAP حاوی ۱۸ درصد نیتروژن (N) و ۴۶ درصد فسفر (P₂O₅) است. این دو عنصر، برای رشد و نمو گیاهان بسیار ضروری هستند. نیتروژن، در ساخت پروتئین‌ها، اسیدهای نوکلئیک و کلروفیل نقش دارد و فسفر، در انتقال انرژی، توسعه ریشه و گلدهی گیاهان موثر است.
• حلالیت بالا در آب:

DAP به راحتی در آب حل می‌شود و به سرعت در دسترس گیاهان قرار می‌گیرد. این ویژگی، باعث می‌شود که گیاهان بتوانند به سرعت از مواد مغذی موجود در کود استفاده کرده و رشد بهتری داشته باشند.
• PH قلیایی:

DAP دارای PH قلیایی در حدود ۷٫۵ تا ۸ است. این ویژگی، می‌تواند به بهبود شرایط خاک‌های اسیدی کمک کرده و جذب مواد مغذی توسط گیاهان را تسهیل کند.
• قابل استفاده به عنوان کود پایه و سرک:

DAP را می‌توان به عنوان کود پایه، قبل از کاشت گیاهان، و یا به عنوان کود سرک، در طول دوره رشد گیاهان، استفاده کرد. این انعطاف‌پذیری، به کشاورزان اجازه می‌دهد تا نیازهای تغذیه‌ای گیاهان را در مراحل مختلف رشد تأمین کنند.
• مناسب برای انواع خاک‌ها: DAP را می‌توان در انواع خاک‌ها، از جمله خاک‌های اسیدی، قلیایی و خنثی، استفاده کرد. با این حال، توصیه می‌شود قبل از استفاده از DAP، آزمایش خاک انجام شود تا مقدار مناسب کود برای هر نوع خاک تعیین گردد.

کاربرد های دی آمونیوم فسفات

دی آمونیوم فسفات، به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، در صنایع مختلف کاربرد دارد. تنوع کاربردهای DAP نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه ویژه این ترکیب شیمیایی در دنیای امروز است.
دی آمونیوم فسفات به عنوان کود کشاورزی در بخش کشاورزی استفاده می شود. این ماده با تامین نیتروژن و فسفر مورد نیاز گیاهان، به افزایش رشد، عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی کمک می‌کند. در صنعت هم این ماده به عنوان ماده ضد حریق، افزودنی خوراک دام، تصفیه آب و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شایان ذکر است که استفاده از DAP به عنوان ماده ضد حریق، می‌تواند به کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی‌ها کمک کند. همچنین از DAP در آتش نشانی برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌ها، به ویژه آتش‌سوزی‌های جنگلی و مراتع، استفاده می‌شود. این کاربرد، نشان‌دهنده نقش DAP در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی است.

مزایا دی آمونیوم فسفات

قطعا کود بینظیر و منحصر به فردی مانند دی آمونیوم فسفات دارای مزایای ارزنده و خاصی است که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. این مزایا عبارتند از:

• تامین همزمان نیتروژن و فسفر مورد نیاز گیاهان:

DAP با تامین همزمان نیتروژن و فسفر، نیازهای تغذیه‌ای گیاهان را به طور کامل برطرف کرده و به رشد و نمو آن‌ها کمک می‌کند.
• افزایش رشد و عملکرد محصولات کشاورزی:

استفاده از DAP، باعث افزایش رشد رویشی و زایشی گیاهان شده و در نهایت، منجر به افزایش عملکرد بهتر محصولات کشاورزی می‌شود.
• بهبود کیفیت محصولات کشاورزی: DAP، با تامین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان، به بهبود کیفیت محصولات کشاورزی، از جمله افزایش میزان پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی، کمک می‌کند.
• حمل و نقل و استفاده آسان:

DAP به شکل گرانوله تولید می‌شود و به راحتی قابل حمل و نقل و استفاده است.
• قیمت مناسب نسبت به سایر کودهای شیمیایی:

DAP، در مقایسه با سایر کودهای شیمیایی که حاوی نیتروژن و فسفر هستند. قیمت مناسب‌تری دارد و می‌تواند یک گزینه اقتصادی برای کشاورزان باشد.
• افزایش مقاومت گیاهان:

استفاده از DAP می تواند به افزایش مقاومت گیاهان در برابر بیماری ها و تنش های محیطی کمک کند.
• کاهش PH خاک:

استفاده از DAP در خاک های قلیایی می تواند به کاهش PH خاک و بهبود جذب مواد مغذی توسط گیاهان کمک کند.

نحوه مصرف دی آمونیوم فسفات

نحوه مصرف دی آمونیوم فسفات، بستگی به نوع گیاه، نوع خاک، شرایط آب و هوایی و هدف از استفاده از کود دارد. به طور کلی، DAP را می‌توان به دو صورت کود پایه و کود سرک استفاده کرد.به عنوان کود پایه DAP را می‌توان قبل از کاشت گیاهان، به صورت پخش سطحی و یا نواری، به خاک اضافه کرد. استفاده از روش نواری می‌تواند به کاهش هدر رفت کود و افزایش کارایی مصرف آن کمک کند.
البته برای استفاده بهینه از DAP به عنوان کود پایه، بهتر است آن را با خاک مخلوط کرده و سپس اقدام به کاشت گیاهان کرد. این کار باعث می‌شود تا مواد مغذی به طور یکنواخت در خاک توزیع شده و به راحتی در دسترس ریشه گیاهان قرار گیرند.
به عنوان کود سرک DAP را می‌توان در طول دوره رشد گیاهان، به صورت پخش سطحی و یا محلول در آب، به خاک اضافه کرد. استفاده از روش محلول در آب، به ویژه در سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، می‌تواند به جذب سریع‌تر مواد مغذی توسط گیاهان کمک کند.

قیمت دی آمونیوم فسفات

قیمت دی آمونیوم فسفات، تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. این عوامل شامل قیمت جهانی فسفات، نرخ ارز، میزان عرضه و تقاضا، هزینه‌های تولید و حمل و نقل، برند تولیدکننده و کیفیت محصول هستند. وجود هرگونه تغییر در هر یک از این عوامل، می‌تواند بر قیمت نهایی DAP تاثیرگذار باشد.

برای اطلاع از قیمت دقیق دی آمونیوم فسفات، می‌توانید با فروشندگان کودهای شیمیایی، شرکت‌های پخش کود و همچنین فروشگاه‌های آنلاین تماس بگیرید و قیمت‌ها را مقایسه کنید. مقایسه قیمت‌ها از منابع مختلف، می‌تواند به شما در یافتن بهترین قیمت کمک فراوانی کند.

خرید دی آمونیوم فسفات

برای خرید دی آمونیوم فسفات، می‌توانید از روش‌های مختلفی اقدام کنید. خرید از فروشگاه‌های کود و سموم کشاورزی، شرکت‌های پخش کود، فروشگاه‌های آنلاین و تعاونی‌های کشاورزی از جمله این روش‌ها است.
البته بهتر است که قبل از خرید DAP، از معتبر بودن فروشنده مطمئن شوید و به کیفیت و تاریخ انقضای محصول توجه کنید. بررسی دقیق بسته‌بندی محصول، دریافت فاکتور رسمی و اطمینان از وجود گواهی‌نامه‌های معتبر، می‌تواند به شما در خرید DAP با کیفیت کمک زیادی کند.